Nukus shahrida Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST), BMT Bolalar jamg‘armasi (YUNISEF) va BMT Aholishunoslik jamg‘armasi (YUNFPA) hamkorligida “Qoraqalpog‘istondagi birlamchi tibbiy sanitariya yordami ko‘rsatish muassasalari, maktablar va odamlarning ehtiyojlarini taminlashga yo‘naltirilgan muassasalarda sanitariya-gigiyena, suv taminoti va iqlim o‘zgarishlariga barqaror tizim yaratish” loyihasitaqdimot o‘tkazildi.
Loyihaning maqsadlari Qoraqalpog‘istonda 320 000 kishining iqlimga chidamli birlamchi tibbiy yordam va suv taʼminoti, sanitariya va gigiyena xizmatlaridan foydalanish imkoniyatlarini oshirish, shuningdek, Qoraqalpog‘istonda 5 000 nafar bolalar va o‘smirlar uchun iqlimga mos, xavfsiz va toza 10 ta maktablar mavjudligini kengaytirishdir.
Geografik jihatdan loyiha Qoraqalpog‘iston Respublikasida amalga oshiriladi, bunda asosiy eʼtibor Nukus (inklyuziv maktab), Kegeyli, Chimboy, Qorao‘zyoq va Qo‘ng‘irot tumanlarida salohiyatni oshirish va suv taʼminoti, sanitariya va gigiyena komponentlari bo‘yicha amalga oshiriladi.
2021-yilda YUNFPA ko‘magida Qoraqalpog‘iston Respublikasi (QR) shimolidagi o‘nta tumanda bachadon bo‘yni saratoni bo‘yicha pilot loyiha amalga oshirildi. Odam papillomasi virusini aniqlash bo‘yicha testi, tekshiruv kolposkopiyasi va bachadon bo‘yni lezyonlarining turli bosqichlarini keyingi davolash xizmatlari 50 000 ayolga yetdi. Ushbu pilot loyiha 500 dan ortiq ginekologlar, doyalar, umumiy amaliyot shifokorlari va onkologlarning bachadon bo‘yni saratonidan namuna olish, tekshirish, monitoring qilish, maslahat berish va davolash imkoniyatlarini oshirdi. 25 dan ortiq laboratoriya mutaxassislari asbob-uskunalar bilan ishlash, sinovlar o‘tkazish va natijalarni qayd etishni o‘rgandilar.
Loyiha yuqumli bo‘lmagan kasalliklarning oldini olish va davolash, onalik va bola salomatligini muhofaza qilish, bachadon bo‘yni saratoni tashxisi va davolash sohalarida birlamchi va uchinchi darajali tibbiy-sanitariya yordami muassasalarida faoliyat yurituvchi tibbiyot xodimlari salohiyatidagi kamchiliklarni bartaraf etadi. Yo‘naltirish tizimi ikki daraja o‘rtasidagi aloqani yaxshilash va boshlang‘ich bosqichda kuzatuvni yaxshilash orqali takomillashtiriladi. Tajribali loyiha natijalari aholining davlat tomonidan taklif etilayotgan va birlamchi bo‘g‘inda mavjud bo‘lgan ustuvor sog‘liqni saqlash dasturlari haqida xabardorligini oshiradi.
Shuningdek, loyiha doirasida mavjud o‘quv dasturlarini qayta ko‘rib chiqadi va jinsiy va reproduktiv salomatlik hamda OIV va jinsiy yo‘l bilan yuqadigan infeksiyalarning oldini olish mavzulari bilan tanishish uchun fakultetlarning tegishli kurslari va dasturlariga jinsiy reproduktiv salomatlik haqida dalillarga asoslangan va ishonchli maʼlumotlarni kiritadi. Qoraqalpog‘iston Respublikasi oliy o‘quv yurtiga qadar va oliy o‘quv yurtidan keyingi taʼlimning taʼlim dasturlari yangilanadi.
